Zanglessen en stemcoaching volgens de eeuwenoude Russische natuurmethode (10 lessen)

Zangpedagoge: Irina Raspopova.

Zangcursus Oekrainse volksliederenvan en religieuze zang: 10 lessen vanaf 25.09.2023 vanaf 19.00 – 20.15u. in koorverband (proefles gratis). Voor beginners / gevorderden.
Niet gevolgde lessen kunnen later worden ingehaald.
Adres: Pomona 562, 6708 VC Wageningen

Reacties

Bureau 5 voor 9
https://5voor9.com/2018/04/18/in-de-ban-van-irina/

In de ban van Irina
Door Titia | 18 april 2018 | 2
Het is moeilijk, het is ongemakkelijk, het is spannend en het is vermoeiend, vaarwel comfortzone. Je moet er flink je best voor doen en elke keer blijk je toch minder te kunnen dan je dacht. En toch is het geweldig! Zingen in een Russisch koor, onder leiding van Irina Raspopova. In deze TrainersTip ontdek je wat ik van haar leer als student en als docent. Ik koppel deze aan HAFZERK, ofwel de 7 breintrucs.

Hier vast een fragment uit een koorrepetitie:

Audiospeler

Gebruik Omhoog/Omlaag-pijltoetsen om het volume te verhogen of te verlagen.

Al een tijdje wil ik een blogartikel wijden aan Irina Raspopova, en nu zij dit weekend jarig is, is het moment daar. Irina kwam 25 jaar geleden naar Nederland, samen met haar Amerikaanse echtgenoot. Een ongewone combinatie, omdat zij Russisch is en ook toen de verhoudingen tussen beide landen gespannen was.

Als zangpedagoge op het conservatorium met als specialisatie folkloreliederen heeft zij menig zangtalent helpen ontwikkelen. En sinds enkele jaren ook het mijne, als lid van haar koor in Wageningen. Vanaf les één was ik onder de indruk. Van de mooie meerstemmige muziek, van de moeilijke teksten (hoe spreek je ‘fstrjetsjkym’ uit?) en van Irina. Zij gooit haar hele lichaam in de strijd om ons de beginselen van de perfecte samenzang bij te brengen. En haar voorraad metaforen is schier onuitputtelijk.

Irina Raspopova brengt alle breintrucs van HAFZERK in praktijk

Breintruc: R van HAFZERK, Rolmodel
Irina gebruikt overvloedig voorbeelden en metaforen. Ze demonstreert hoe we moeten zingen.

Een paar voorbeelden:

Je lijkt wel een moeder die veel te lief is, zo luistert niemand naar je
Zing als een koningin
Het lied is verdrietig, maar je moet het zingen met een glimlach
Zing met gapende dichte mond (moeilijk!)
Begin van nul, dan langzaam omhoog kruipen en dan weer diminuendo
Alleen voordoen met de stem is niet voldoende: met haar hele lichaam en mimiek demonstreert ze wat ze van ons verwacht.

Ook visualiseert ze het concert dat we gaan geven: ‘Kijk naar de (fictieve) achterste rij’. Met de zin ‘Zing alsof het de drieëndertigste keer is’ leren we nieuwe liederen veel sneller.

Breintruc: H van HAFZERK, Herhaling
Elke les nemen we ruim de tijd voor stemoefeningen, zodat we de techniek later moeiteloos kunnen toepassen. Moeilijke woorden – die zijn er genoeg in het Russisch – spreken we meerdere keren na elkaar uit, totdat het gewoon is om vier of vijf medeklinkers uit te spreken en we de dikke l van de dunne l kunnen onderscheiden.

Hier zit overigens ook de H van Huiswerk in, want thuis oefenen helpt ook. Om ons te helpen stuurt ze regelmatig korte audio-opnames van de partij die we gaan zingen.

Breintruc: E van HAFZERK, Emoties prikkelen
Complimentjes doen het goed om vertrouwen te geven en faalangst te verminderen. Eerlijk is eerlijk, soms verlangen we naar een compliment als we weer hebben lopen ploeteren. Want soms weet je wel wat je moet doen, maar dan lukt het toch niet helemaal. En Irina is streng, vindt altijd wel een nieuw verbeterpunt.

Maar als het goed gaat straalt ze, roept ‘Ge-wel-dig!’ en toont ons het kippenvel. En wij glimmen van trots.

Emoties prikkelen doet ze door complimenten te geven, maar zeker door ons uit te dagen. We zingen uit het hoofd in een vreemde taal, treden om beurten op als solist voor de medekoorleden, die dan feedback geven over wat we gedaan hebben. Voor mij spannender dan spreken op een congres. En als je alles hebt gehad, komt er zomaar een Oekraïens volksdansje bij, help!

Maar als we dan samen zingen, met bas, tenor, alt, sopraan en improvisatie erbij kan ik zo gelukkig worden.

Breintruc: A van HAFZERK, Actief aan de slag
Het begint al met de basishouding: rechtop zitten, op het puntje van je stoel. Wie dat niet doet, krijgt de wind van voren. We starten direct met stemoefeningen, staan, bewegen. En we zingen natuurlijk :).

Breintruc: Z van HAFZERK, Zintuigen
Een toon die laag begint, en dan omhoog komt. Hoe doe je dat? Nou, door te zingen als een loeiende koe. Of hoe maak je een ‘val’ in de klank. Soort jodelen, als een balkende ezel. Voor we het weten hebben we een ingewikkelde techniek te pakken.

Soms moeten we een klank ‘optillen’ of juist ‘laten vallen’. Door dat niet alleen te zingen, maar ook een paar keer echt te doen met ons lichaam, wordt de techniek snel verankerd.

Breintruc: K van HAFZERK, Klittenband
Ik krijg die vermaledijde teksten pas in mijn hoofd als ik de betekenis weet. Woord voor woord schrijf ik de vertaling bij de fonetische tekst. En steeds meer woorden komen in mijn brein, zodat elk liedje makkelijker wordt.

Maar ook de aanwijzingen helpen me te onthouden wat ik moet doen en wanneer.

Soms schrijf ik het erbij in mijn aantekeningen. Als ik de neiging heb te snel en slordig te zingen bijvoorbeeld, helpt het woordje Koningin. Opeens is daar de rust en waardigheid.

Breintruc: T van HAFZERK, Transfer
Als trainer en docent hebben de lessen van Irina me vrijer gemaakt. Ik durf me meer te laten gaan, ik gebruik mijn stem beter en mijn lichaamshouding is steviger geworden. Ook probeer ik meer zintuigen van deelnemers te prikkelen in de voorbeelden die ik geef. En ik zie weer het nut van differentiatie. In ons koor van 10 mensen zitten namelijk beginners en gevorderden, jongere mensen en mensen boven de tachtig, en 1 echte Rus, Ivan, die de teksten zich razendsnel eigen maakt. Met deze gemêleerde groep krijgt ieder uitdagingen op zijn/haar eigen niveau, en samen zingen we de mooiste liederen. We hebben allemaal onze eigen transfer, en als groep is er het product ‘concert’.

Als deelnemer en student heb ik gezien dat belangrijk is om echt mee te doen, en niet vanaf de kant te luisteren. Uiteindelijk moet je het zelf doen. Ik heb ervaren hoe het is om met grote regelmaat mijn ‘comfortzone’ te verlaten, en hoe fijn het is weer nieuwe dingen te doorgronden en me eigen te maken. Ook heb ik gemerkt dat ik mijn angst en onzekerheid steeds weer de baas ben. En als er weer een nieuwe opdracht (=lied) zich aandient, dat ik weet dat ik ook deze tot een goed eind kan brengen, al gaat dat niet vanzelf.

Dank Irina!

Hoe klinkt het uiteindelijk? Hierbij een fragment uit het laatste paasconcert.

Diny Hantelmann
Beste Irina,
Ik heb langzamerhand  de afgelopen maanden jouw koor als een warme deken mogen ervaren. De eerste maanden waren best wel moeilijk om door te zetten, maar met hulp van Annie en Annelies kwam ik tot andere gedachten. Ook Rob, die meteen al zei dat een half uur per dag studeren voldoende waren en dat het zou gaan lukken. Joke, waar ik mij aan mocht optrekken en die mij soms verbeterde als ik de woorden niet goed uitsprak. Tonny, een kleurrijke vrouw met een groot volume, en een warm hart dat openstaat voor nieuwe mensen. Wil die ook vaak zei: het gaat goed, je redt het wel. Adri stelde mij op mijn gemak, door af en toe een knipoogje te geven en haar duim op te steken als ik het goed gedaan had. Maar vooral jij Irina met je doorzettingsvermogen, je inspiratie en je gemoedelijkheid, vriendelijkheid en ook kracht en de kar duwend heb mijn grootste respect.

Je gaat er helemaal voor. Het is jouw groep en ik mag mij prijzen daar deel van uit te mogen maken. Soms krijg ik  liederen in mijn map geschoven, die teveel voor mij worden. Het zijn er nu zeven die ik ken en zeven die ik misschien 1 of 2 keer heb gehoord. Maar daar kan ik nu wel een keuze in maken, met welk lied ik verder ga en met welke niet.

Soms heb ik in mijn privé-leven een moeilijke dag, zoals iedereen wel eens heeft en dan gaat het studeren wat lastiger. Maar al met al ben ik blij in deze groep totaal opgenomen te zijn. Ik voel mij er thuis, iedereen accepteert elkaar op een mooie manier en samen zingen geeft mij een kostbaar gevoel.

Dus Irina, ik heb besloten te blijven.

Hartelijke groeten,
Diny Hantelmann

Dank weer voor je bemoediging!

CurPosmtemp”Raspopova haalt het beste uit je.”Foto: Adriënne Nijssen

Russische folklore

Romanesko weg van Raspopova

door Adriënne Nijssen

AMERSFOORT – “Ik had nooit gedacht ooit te gaan zingen”, zegt Ed Romanesko.
“Maar een artikel over de Russische folklorekoren van Irina Raspopova en hun
internationale optredens wekte mijn aandacht. Het leek me heel bijzonder en
dat trok me.”

Hoewel zijn naam aan Rusland doet denken zijn de voorouders van Romanesko
afkomstig uit de streek Ticino in Zwitserland. “En al kwam ik wel uit
Rusland dan had ik daar niet veel aan gehad. We wonen al generaties lang in
Nederland”, zegt hij lachend. Romanesko is lid van het koor Zarnitsa dat
eens per week in Utrecht repeteert. “Ik had echt geen idee waar ik aan
begon. De muziek is zó mooi maar de teksten zijn zó moeilijk. Gelukkig wel
in fonetisch schrift zodat mijn uitspraak goed is. En van tevoren wordt
verteld waar de tekst over gaat.”

De koren van Raspopova zingen echt Russisch. “De westerse wereld is op het
verkeerde been gezet. Bekende Russische koren zingen wel muziek uit de
orthodoxe ritus, maar kiezen vaak composities van beroemde componisten als
Tsjaikovsky en Rachmaninov. Grote namen die echter vanuit Russisch
perspectief behoorlijk ‘westerse’ muziek schreven,” vertelt Romanesko.
”Onze dirigente Irina Raspopova, geboren in Rusland, tevens zangeres en
specialiste in Russische folklore, bewandelt een andere route. Zij zoekt al
jaren naar muzikale uitingen van de Russische volksziel en concentreert
zich, als het gaat om religieuze muziek, op de veel minder gecultiveerde
gezangen van de oud-gelovigen. Voor niet-kerkelijke muziek stort ze zich op
de bonte volkscultuur. Regelmatig is zij ook op het Russische platteland,
waar ze ter plekke bij de geharde boerinnen met hun felle stemmen liedjes en
rituelen opdiept.” Het koor draagt bij elk optreden originele Russische
kleding uit diverse streken. Deze kleding wordt in Rusland gemaakt. Ook de
muziekinstrumenten zijn Russisch. De balalaika en de trekharmonica
bijvoorbeeld, de zhalejka, een soort schalmei en originele houten
slaginstrumenten. Door een bezoek aan Rusland werd Romanesko nog
enthousiaster over zingen en Raspopova. “Irina is volgens mij een van de
weinigen die de menselijke stem tot grote hoogte kan brengen. Zij haalt het
beste uit je. De kwaliteit van onze zang is verrassend Russisch. Wij zijn
door haar getraind echt nasaal te zingen en met boventonen te werken. Zo
verbluffend dat Russen bijna niet geloven dat we Nederlanders zijn.
Overigens worden onze optredens op de Russische tv uitgezonden. Ik ben zo
getroffen door muziek dat ik sinds een tijdje ook bij een operettekoor
zing.” Toch besteedt Romanesko niet al zijn tijd aan zingen. Hij is lid van
DDA Classic Airlines en schipper/verteller bij de Waterlijn. Een
vrijwilligersbaan die hem op jaarbasis enkele vrijkaartjes of eenmalig
gebruik van een boot voor privé-doeleinden oplevert. Romanesko koos voor het
laatste. Niet voor zichzelf, maar voor zijn koor en de inwoners van
Amersfoort. Op donderdag 29 juni zullen hij en zijn koor vanaf zeven uur ‘s
avonds zingend door de grachten varen. “Zodat iedereen van echte Russische
muziek kan genieten.” Voor meer informatie over de Stichting Zarjanka:
www.zarjanka.nl

”Raspopova haalt het beste uit je.”Foto: Adriënne Nijssen

Winter- en Zomercursussen
in Finsterwolde, Nederland
onder leiding van Irina Raspopova

Zingen behoort tot de levenswijze van het Russische volk. In dorpen zingt men gezamenlijk om zich te verzekeren van het welzijn van de gemeenschap en om haar leden te steunen tijdens moeilijke momenten in hun leven. Zang omringt de Rus. Hij “wordt gebakerd, trouwt en wordt begraven” met liederen (Nikolai Gogol).

Er worden 53 genres liederen onderscheiden, waarvan vele onbekend bij westerlingen: heel lange epische helden- en gewijde liederen, groepsklaagzangen (pritshitanija) bij het huwelijk, rituele liederen en dans, spelen voor heilige dagen van de winter, de lente en van het oogstseizoen.

Met uitzondering van de niet traditionele genres, die zich ontwikkelden in de 18de-20ste eeuw uit Westerse koormuziek, zijn de Russische liederen polyfonisch. Ze worden zonder begeleiding in kleine groepjes (3-8 personen) uitgevoerd. De ingewikkelde heterofonische of discant meerritmische “uitgerekte” (protjazhnyje) liederen met 3 tot 8 stemmen zijn melodisch het meest ontwikkeld. De toonreeksen, die in gebruik zijn voor opbouw van melodieën, zijn in de traditionele liederen meestal anhemitonisch. Een tetrakkoord, bijvoorbeeld, gebaseerd op een overmatige kwart kan met het pentatonische systeem vergeleken worden.

Het stemgebruik in de Russische traditionele zang is heel anders dan in de Westerse zang, maar vertoont overeenkomsten met andere niet-Westerse zangkunsten. Zoals in de Arabische of Turkse zang is de melodie vaak versierd met zogenaamd “melisma’s”. Veel liederen worden in borst- of gemengde registers gezongen met een nasale stem. Zangers trachten door imitatie van de stem van de koe “zuivere tonen” in de natuurlijke toonladders te imiteren.

Deelnemers aan Irina’s weekendcursus leren oorspronkelijke Russische meerstemmige liederen met stemgebruik in verschillende registers, soms ook met dansen. Deze liederen zijn voor een deel door Irina Raspopova en Jovan Howe zelf verzameld in dorpen van geheel Rusland.

Het programma omvat multimediavoordrachten op de vrijdag- en zaterdagavonden. Op zaterdagavond is er een “open podium” waarbij iedere cursist de mogelijkheid krijgt zichzelf te presenteren. Op zondag om 15.00 uur is er een “open les” voor de cursisten, waarna Zarjanka een aantal liederen en dansen zal uitvoeren.

samen eten op de cursus

Sovjet kamer

Aanmelding en algemene voorwaarden

De eerstvolgende winterrcursus oudrussische volkszang vindt plaats in Finsterwolde van vrijdag 27 t/m zondag 29 september 2019. In het gebouw wordt niet gerookt. Er zijn de mogelijkheden voor kamperen. Het huis bevindt zich in het natuurgebied.

Adres:

Kromme-ellebog 3
9684 XA Finsterwolde

De kosten voor de cursus bedragen € 190,-. Voor studenten en mensen met een uitkering hanteren we een bedrag van € 175,-. Voor dit bedrag krijgt u naast de cursus tevens vegetarische maaltijden, koffie en thee, en overnachtingen in een één- of meerpersoonskamer. U dient zelf linnengoed (lakens of slaapzak, sloop, handdoek) mee te nemen. Ook iets lekkers voor bij de koffie of thee is welkom.

Reacties op de cursus

Titia van der Ploeg

Beste Irina,

Afgelopen weekend heb ik voor de derde keer deelgenomen aan het zangweekend. Ondanks mijn drukke agenda vond ik het heerlijk me een heel weekend te laten onderdompelen in de prachtige muziek. Met filmpjes erbij, zelf meegenomen hapjes en een fijne groep was het onder jouw bezielende leiding een onvergetelijk weekend. Dank daarvoor.

PS een aanrader voor iedereen die van zingen houdt en die het leuk vindt zich te laten uitdagen. Niet alleen stem, maar ook lichaamshouding gaan met sprongen vooruit

Rob
Ik ken Irina al 15 jaar en doe altijd met alles mee wat zij organiseert, of het nu een cursus, een concert of een Ruslandreis is. Steeds leer je bij haar weer iets nieuws. En in iedere cursus komt een ander aspect van de Russisch volkszang aan bod. De ene keer zijn dat b.v. kozakken, de andere keer oud-gelovigen of volken aan de Wolga. En het is altijd gezellig, ook voor degenen die voor de eerste keer meedoen.De wintercursus van 2011 met voornamelijk liederen van Russisch zigeuners was erg goed! Prachtige liederen! En je kon er ook nog als een zigeuner bij dansen. Het verbazingwekkende was, dat Irina in één weekend ons niet alleen als zigeuners leerde zingen, maar ook nog improviseren. Dat kunnen meestal alleen mensen met veel zangervaring, maar zij kan dat blijkbaar iedereen leren! Wat heel erg meehielp was de vertoning van een film met echte zigeunerzang op een groot scherm m.b.v. een beamer. En natuurlijk ook de meesterlijke begeleiding op accordeon van Grigoryi Bogomolnyi, die ook mooi blijkt te kunnen zingen. Op zaterdagavond hebben we met alle deelnemers een boottocht op de Amersfoortse grachten gehouden, waarbij we een aantal mooie Russische liederen hebben gezongen. De cursus is echt een aanrader voor iedereen die van zingen houdt, of je nu veel, weinig of geen zangervaring hebt!

Wim en Adri
Vanaf 2007 zijn we trouwe deelnemers van elke weekendcursus van Irina en Grigoryi of het nu winter of zomer is. Voor het eerst in ons leven begonnen we bij Irina te zingen. Vanaf die tijd kunnen we niet meer met de zang stoppen, dankzij de mooie Russische meerstemmige liederen. Irina geeft iedereen het gevoel dat je altijd kan leren zingen en haar gedreven manier van lesgeven werkt heel inspirerend. Irina leidt iedereen op tot solist. Zij heeft veel eenvoudige trucjes om snel het gewenste resultaat te bereiken. De Russische taal is niet eenvoudig. Alle liederen zijn vertaald en worden fonetisch weergegeven, zodat iedereen makkelijk kan meedoen. Daarbij geeft Irina een beeldende uitleg waarover het lied eigenlijk gaat. Als verdere ondersteuning zijn er video’s of dvd’s over alle aspecten van het Russische (boeren)leven, over de zang van de oudgelovigen enz. uit het grote beeldarchief van Irina. We hebben hier geleerd hoe je je stem kan beheersen, boventoon produceren, nasaal zingen. Alles is voor ons nieuw en heel interessant! De accommodatie in Amersfoort is eenvoudig, maar goed. Lekker vegetarisch eten, gezellige mensen. Traditie is de zeer gezellige zaterdagavond met het open podium waar iedereen zijn verborgen talenten kan tonen, zoals iets zingen, dansen, toneelspelen, muziek maken, gedicht lezen, een verhaal vertellen enz. Motto is: Niets moet, alles mag! Kortom het is hier heel erg leuk! Kom eens meedoen het wordt altijd een onvergetelijk weekend!

Beliska
Ik ben nu voor de derde keer bij de cursus geweest. Ik moet zeggen dat ik bij alle drie de keren veel heb genoten. De locatie ‘de expeditie’ in Amersfoort is een mooie locatie om cursus te geven. Het is rustig, ruimtelijk, je kan heerlijk slapen en lekker eten kortom een huiselijk gevoel.
Irina’s techniek om met bewegingen en geluiden van de natuur de muziek tot leven te brengen maken de sfeer ontspannen. Het is een weekend van zingen en nog meer zingen. Heerlijk!!! Het is een speciale weekend voor mensen die het échte volkszingen uit de dorpen van Rusland of buurtlanden van Rusland willen leren.

Cursus Russische Volkszang in Handel 28-30 januari 2005

‘Wij impoviseren zesstemmig.’ Door Wim Poels in de krant van maandag 31 januari 2005.
Negen muziekliefhebbers deden dit weekend mee aan een cursus Russische volkszang in klooster De Weyst in Handel. De in Rusland geschoolde zangpedagoge Irina Raspopova liet de cursisten beginnen bij de ’n atuur. Een langgerekt ’Moeoeoe’ klinkt door het zaaltje bij gemeenschap De Weyst in Handel. Even later maken de negen deelnemers aan een cursus Russische volkszang het geluid van een mauwende kat. Goed leren zingen begint bij de natuur, vindt zangpedagoge Irina Raspopova. De boeren in afgelegen Russische oorden kennen immers het geluid van hun dieren en laten hun zang daardoor beïnvloeden.De aanpak werkt in ieder geval, want de cursisten zetten na de introductie een indrukwekkend staaltje zang neer. Van een heel apart soort, dat wel. Het geluid komt niet uit de keel, zoals bij westerse koren, maar ligt voor in de mond. Het resulteert in veel boventonen, soms een schel geluid en een opvallend luid volume voor zo’n klein gezelschap.Deelnemer Rob Landré uit Helmond beseft dat de zang voor een specifiek publiek geschikt is. Slechts een handvol toeschouwers is naar de slotpresentatie van de in oorspronkelijke kostuums gehulde cursisten afgekomen. Het is even wennen. Maar veel mensen die het kennen, vinden het mooi, zegt de Helmonder.Net als de meeste deelnemers is Landré aangesloten bij een van de koren die de in Rusland opgegroeide en geschoolde Raspopova in het midden van Nederland heeft opgezet. Trouw aan het origineel blijven is daarbij een van haar belangrijkste motto’s. Vandaar misschien dat haar koren onder kenners gewaardeerd, maar bij het grote publiek onbekend zijn. We konden eens een televisieoptreden doen. Maar dan zouden we er met allerlei rare dansjes een spectaculaire show van moeten maken. Daar beginnen we dus niet aan, zegt Landré. Toch raakte Landré juist dankzij zo’n door Raspopova verafschuwd gezelschap aan de Russiche volksmuziek verslingerd. Lang geleden zag hij een optreden van een Don Kozakkenkoor. Toen hij negen jaar geleden van de activiteiten van de tegenwoordig in Wageningen wonende Raspopova hoorde, meldde hij zich aan. Zingen kon ik absoluut niet. Ik moest van haar aan de piano gaan staan en beginnen. Het was helemaal niks. Met haar natuurlijke manier van werken heeft ze het me stapje voor stapje geleerd.Haar aanpak heeft wel tot gevolg dat voor Raspopova in Rusland deuren open gaan die voor anderen gesloten blijven. Ze laat de toeschouwers en cursisten een filmpje zien, waarop Russische dorpsbewoners na lang praten een ritueel laten zien. Dat gebeurt niet gauw, weet Landré. De bewoners zijn veel te bang dat grote gezelschappen er in een populaire versie mee aan de haal gaan. Russische dorpen zijn kleine, hechte gemeenschappen, waar de mensen op elkaar zijn aangewezen. Dat weerspiegelt zich volgens Landré in Russische koren. We leren de muziek wel met noten, maar in feite zijn die onbelangrijk. Westerse muziek werkt vooral met drieklanken, wij improviseren soms wel zesstemmig. En dat kan alleen als de zangers heel goed naar elkaar luisteren. Westers geschoolde zangers kunnen dat zelden. We hebben hier de prachtigste stemmen gehad, opgeleid in het conservatorium. Maar het waren individualisten. Ze redden het hier niet en waren zonder uitzondering na hooguit een paar jaar weer vertrokken.

Titia van der Plug:

Beste Irina,

Afgelopen weekend heb ik voor de derde keer deelgenomen aan het zangweekend. Ondanks mijn drukke agenda vond ik het heerlijk me een heel weekend te laten onderdompelen in de prachtige muziek. Met filmpjes erbij, zelf meegenomen hapjes en een fijne groep was het onder jouw bezielende leiding een onvergetelijk weekend. Dank daarvoor.
PS een aanrader voor iedereen die van zingen houdt en die het leuk vindt zich te laten uitdagen. Niet alleen stem, maar ook lichaamshouding gaan met sprongen vooruit